Kore Savaşı’nın Türk Kamuoyuna Yansıması-2

II. Dünya Savaşı dünya siyasi dengelerini değiştirdi. Yeni dünya
düzeninde, ABD ve Sovyetler Birliği kıyasıya rekabet eden iki süper güç
olarak ortaya çıktı. Kore sorunu’, Kahire, Yalta, Postdam konferanslarında
ele alındı. Japonların Kore’den çıkarılması görevi ABD ve Sovyet ordularına
verildi. ABD’nin teklifi ile 38. paralelin kuzeyi Sovyetler, güneyi ABD
tarafından Ağustos ve Eylül 1945’de işgal edildi. ABD, İngiltere, Sovyetler
Birliği ve Çin tarafından Kore’de demokratik bir yönetim kurulması için
Aralık 1945’de oluşturulması kararlaştırılan Karma Komisyonun
anlaşamaması üzerine sorun çıkmaza girdi.
ABD, sorunu BM’ye taşıdı. Sovyetler Birliği’nin muhalefetine rağmen
kabul edilen 14 Kasım 1947 tarihli karara göre oluşan BM Geçici Kore
Komisyonu; Kore’de çalışacak, istişarelerde bulunacak ve 31 Mart 1948’de
seçim yapılmasını sağlayacaktı. Kurulacak Kore Hükümeti, milli kuvvetler
oluşturacak, buna dahil olmayan askeri teşkilatları kaldıracak, işgal
kuvvetlerinin 90 gün içinde çekilmesi için gerekli önlemleri alacaktı2.
Sovyetler Birliği komisyonun kuzeye girmesine izin vermedi. Bütün ülkede
yapılamayacağı anlaşılan seçimler, Mayıs 1948’de sadece Güney Kore’de
yapıldı. Temmuz’da Kore Cumhuriyeti ilan edildi. K. Kore’de Mayıs
1945’de yönetimi ele alan Halk Şurası, Temmuz 1948 tarihinde seçim yaptı.
Eylül’de Kore Halk Cumhuriyeti’ni kurdu. İki hükümet de kendilerini
Kore’nin tek temsilcisi ilan etti. ABD ve Sovyetler Birliği işgale son
vermekle birlikte, yandaş hükümetlerle ikili anlaşmalar yaparak bölgedeki
nüfuzlarını korudular3.
Kore sorunu, K.Kore kuvvetlerinin 25 Haziran 1950 günü G.Kore
sınırını oluşturan 38. paralel boyunca saldırıya geçmesiyle savaşa dönüştü.
K.Kore ültimatomunda; Kore’nin birleşmesi, yabancı askeri ve siyasi
komisyonların ülkeden çıkarılmaları yer alıyordu. ABD’nin isteğiyle
toplanan BM Güvenlik Konseyi, K.Kore’nin barışı bozduğuna karar vererek;
“Silahlı taarruzu geri püskürtmek ve barışı iade etmek için” Kore
Cumhuriyeti’ne yardım yapılmasını istedi4.
Savaşın üçüncü gününde Seul ve daha sonra Suvon, Pyenytek ve
Chanon K.Kore’nin eline geçti. Amerikan kuvvetlerinin savaşa girmesiyle
paniği üzerinden atan BM Ordusu, 10 Temmuz’dan itibaren saldırıları

——————————————————————————
‘Kore, Asya’nın doğusunda 34-43 paralel ve 124-130 meridyenleri arasında, Çin ve Sovyetler Birliği ile karadan, Japonya ile denizden komşu yarımadadır. Tarihte, stratejik üs olarak görülen Kore’ye 1910’da Japonya yerleşmiş, egemenliğini 1945 yılına kadar devam ettirmişti. Hüsnü Emir Erkilet, T. Bıyıkoğlu, H. Arun, Kore Harbinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin Muharebeleri (1950-1953), Ankara, 1975, s.13-18; Gazi Doğan, “Kamuoyunda
Kore Savaşı”, Y.Lisans Tezi, Ankara, 2004, s.8-12; Tahsin Yazıcı, Kore Hatıralarım, Ülkü
Basımevi, istanbul, 1963, s.7.
2Erkilet,a.g.<?.,s.l9-21.
^a.g.e., s.25-30. Amerika, askeri danışmanlardan oluşan 500 kişilik uzmanlar grubu
dışında Güney Kore’yi, 29 Haziran 1949’a kadar boşalttı. Sovyetler, 1948 yılı Aralık ayında
Kore’yi boşaltacağını bildirdi. Ancak, boşaltmanın kontrol edilmesine izin vermedi.
4Hürriyet, “Kore’de Harp Başladı”, 26 Haziran 1950; Milliyet,”Kore’de Dün Fiilen
Harp Başladı”, 26 Haziran 1950; Hürriyet, “Birleşmiş Milletler Fiilen Müdahalede
Bulunacak”, 29 Haziran 1950.